Cafodd Cymdeithas Amaethyddol Frenhinol Cymru ei sefydlu’n wreiddiol fel Cymdeithas Amaethyddol Genedlaethol Cymru ym 1904. Mae Cymdeithas Amaethyddol Frenhinol Cymru wedi bod yn rhan ganolog o esblygiad amaethyddiaeth yng Nghymru drwy gydol yr 20fed a'r 21ain ganrif.
Cafodd y sioe gyntaf ei chynnal yn Aberystwyth, gan ddenu 442 o dda byw i’r cystadlaethau. Bedair blynedd wedyn, ym 1908, daeth 23 o drenau arbennig gyda 224 o wagennni i wartheg a cheffylau i Aberystwyth. Roedd angen 100 o gerbydau trên hefyd i gludo’r ymwelwyr o bell i'r sioe. Cafodd y sioe ei gweld fel dathliad o dda byw yng Nghymru lle'r oedd yr anifeiliaid gorau yn cael eu dangos i'r cyhoedd.
Heddiw, mae'r Gymdeithas yn sefydliad cenedlaethol sy'n cael ei garu ledled Cymru a’r tu hwnt, nid yn unig gan ffermwyr a'r gymuned wledig ond gan bobl o bob cefndir, lawer ohonyn nhw wedi dod i weld Sioe Frenhinol Cymru fel uchafbwynt eu blwyddyn. I lawer, dyma’u gwyliau blynyddol a phrif wyliau'r flwyddyn!
Mae'r sioe yn llwyfan i arddangos amrywiaeth o dda byw Cymru a bwyd, diod a chrefft o safon sy’n cael eu cynhyrchu yng Nghymru.
Bob blwyddyn mae dros 240,000 o bobl yn ymweld â maes y sioe ac mae bras amcan o 8,000 o anifeiliaid yn cystadlu dros y pedwar diwrnod i fod yn orau o blith y goreuon.
Mae'r sioe yn cynnig rhywbeth at ddant pawb drwy ei hamrywiaeth o weithgareddau gan gynnwys:
Mae'r sioe yn cael ei mwynhau gan y miloedd o gystadleuwyr, arddangoswyr ac ymwelwyr sy'n dod iddi flwyddyn ar ôl blwyddyn.
Mae hefyd yn dod yn lle pwysig i wneud busnes, trafod gwleidyddiaeth ac mae unigolion, cwmnïau a sefydliadau dylanwadol a phwerus yn ei mynychu.
Profiad rhyfeddol sy’n llawn haeddu ymweliad.
Kung hei fat choy
Kung hei fat choy - Blwyddyn newydd dda!
Y flwyddyn newydd yw'r dathliad hiraf a phwysicaf yn Tsieina. Yn Tsieina, nid 2020 ydy hi eleni, ond 4718, gan ddechrau ar 25 Ionawr. Bydd pobl yn cymryd wythnos o wyliau i baratoi ar gyfer y dathliadau.
Chwythu tân i'r flwyddyn newydd
Yn ôl y chwedl, gofynnodd Bwdha i'r anifeiliaid ddod i'w gyfarfod ar ddiwrnod cyntaf y flwyddyn. Daeth 12 anifail ato ac enwodd flwyddyn ar ôl pob un. Dywedodd y byddai pobl yn cael rhai o nodweddion anifail y flwyddyn roedden nhw wedi cael eu geni ynddi.
Oeddech chi'n gwybod?
Mae diwrnod cyntaf y flwyddyn Tsieineaidd yn newid o flwyddyn i flwyddyn:
2020 – 25 Ionawr
2021 - 12 Chwefror
2022 - 1 Chwefror
2023 - 22 Ionawr
2024 - 10 Chwefror
2025 - 29 Ionawr
Tân gwyllt ac arian lwcus
Yn y dathliadau bydd y Tsieineaid yn gwisgo dillad coch wedi eu haddurno gyda barddoniaeth ar bapur coch ac mae'r plant yn cael 'arian lwcus' mewn amlenni coch o'r enw hong bao. Symbol o dân ydy coch ac mae'n gallu eich gwarchod rhag lwc ddrwg medden nhw. Dyna'r rheswm dros y tân gwyllt sy'n tasgu dros y gweithgareddau. Yn y gorffennol byddai'r Tsieineaid yn tanio coesau bambŵ gan gredu y byddai'r sŵn craclo yn dychryn ysbrydion drwg!
Oeddech chi'n gwybod?
Blwyddyn y Llygoden Fawr ydy 2020.
Dathlu Dewi Sant
Dewi Sant yw nawddsant Cymru. Rydym yn dathlu ei fywyd ar Fawrth 1af bob blwyddyn sef Dydd Gwŷl Dewi.
Does neb yn hollol sicr pryd ganwyd Dewi. Mae pobl yn dweud ei fod wedi ei eni yn y chweched ganrif. Yn ôl y stori, Sandde oedd enw ei dad a Non oedd enw ei fam. Roedd Sandde yn Dywysog Powys.
Cafodd ei eni ger Capel Non, sydd heb fod ymhell o Dyddewi, Sir Benfro. Derbyniodd ei addysg mewn mynachdy yn Hen Fynyw gan fynach dall o'r enw Peulin.
Roedd Dewi’n gallu gwneud gwyrthiau. Mae'n debyg mai gwyrth gyntaf Dewi oedd gwella golwg ei athro, Peulin
Teithiodd lawer i Iwerddon, Cernyw ac i Lydaw i ddweud wrth bobl am Iesu Grist. Yn ogystal aeth ar bererindod i Jerwsalem i gael dilyn ôl troed Iesu.
Un diwrnod tra roedd e’n pregethu yn Llanddewibrefi roedd pobl yn cwyno nad oedden nhw’n medru ei weld. Yn ôl y sôn fe osododd Dewi hances ar y llawr cyn sefyll arni, ac yn sydyn, cododd bryn bach o dan ei draed gan ei godi fel y gallai pawb ei weld!
Roedd Dewi’n byw bywyd syml, fel y gwnaeth Iesu Grist. Geiriau olaf Dewi cyn iddo farw oedd… 'Arglwyddi, frodyr a chwiorydd, byddwch lawen a chedwch eich ffydd a'ch cred, a gwnewch y pethau bychain a welsoch ac a glywsoch gennyf i'.
Roedd Dewi’n enwog am wneud pethau bychain oedd yn gwneud gwahaniaeth mawr i rywun arall e.e. gwneud cymwynasau, bod yn garedig a helpu.
Mae gan bobl lawer o ffyrdd gwahanol o ddathlu Dydd Gŵyl Dewi erbyn heddiw. Ar ddiwrnod Dydd Gwŷl Dewi, bydd llawer o blant yn gwisgo gwisg Gymreig, eraill yn gwisgo cenhinen Bedr neu genhinen. Mae’n draddodiadol i fwyta cawl cennin ac mae nifer o drefi yn trefnu digwyddiadau amrywiol gan orymdeithio oddi amgylch y dref i ddathlu’r achlysur.
Dydd Calan
Blwyddyn Newydd Dda
Y Fari Lwyd
Penglog ceffyl wedi'i orchuddio â lliain a rhubanau oedd y Fari Lwyd. Byddai'r penglog yn cael ei roi ar bolyn er mwyn i'r person oedd o dan y lliain allu agor a chau'r geg.
Fel rhan o ddathliadau'r flwyddyn newydd, byddai grŵp o ddynion yn mynd â'r Fari o gwmpas yr ardal ac yn galw ym mhob tŷ neu dafarn. Bydden nhw'n canu penillion hwyliog yn gofyn am wahoddiad i ddod i mewn. Byddai perchennog y tŷ yn ateb. Roedd gwrthod i'r Fari Lwyd ddod i'r tŷ yn anlwcus. Yn y tŷ, byddai'r grŵp yn cael hwyl ac yn cael bwyd a diod.
Roedd penglog y ceffyl yn cael ei baratoi yn ofalus. Bydden nhw'n ei gladdu mewn calch am dri mis ac yna ei sgwrio'n lân. Wedi hynny, byddai'n cael ei wisgo a'i addurno.
Weithiau, mae pobl yn ailgreu'r hen draddodiad heddiw!
Calennig
Ers talwm, byddai plant bach yn mynd o dŷ i dŷ ar fore cyntaf y flwyddyn newydd yn casglu calennig. Arian neu anrhegion oedd calennig. Roedd yn rhaid gwneud hyn cyn hanner dydd a byddent yn canu'r pennill hon:
Blwyddyn newydd dda i chi
Ac i bawb sydd yn y tŷ,
Dyma fy nymuniad i,
Blwyddyn newydd dda i chi.
Os na fyddent yn cael calennig, byddent yn canu:
Blwyddyn newydd ddrwg,
Llond y tŷ o fwg!
Mewn rhai rhannau o Gymru, mae rhai plant yn dal i gasglu calennig ar fore Dydd Calan.
Coelion Calan
Ers talwm roedden nhw'n credu'r pethau yma:
Ydy Tachwedd yn rhy gynnar i addurno ar gyfer y Nadolig?
30 Hydref 2020
Ydy mis Tachwedd yn rhy gynnar i roi'r goeden Nadolig i fyny? Ddim i un teulu sydd wedi gosod ac addurno’r tŷ ar gyfer y Nadolig ers dechrau Tachwedd.
"Dydi hi byth rhy gynnar i addurno a rhoi coeden Nadolig fyny!" meddai Heledd Roberts sy'n byw gyda'i gŵr Rhodri a'u plant Rhys a Siân.
"Fel arfer mi fydda' i yn rhoi nhw fyny o tua dechrau Tachwedd. Bydda i’n dechrau addurno’r ardd y tu allan i’r tŷ cyn mynd ati i roi tair coeden Nadolig yn y tŷ lawr grisiau yn ogystal ag un yn llofftydd i’r plant. Maen nhw wrth eu bodd!”
Mae Heledd yn cyfaddef nad ydi ei ffrindiau i gyd yn deall pam bod angen gosod yr holl arddangosfa Nadolig mor gynnar.
Dywedodd Guto sy’n byw drws nesaf. “Mae Helen yn dipyn o gymeriad. Dwi’n edrych ymlaen at weld pa bethau newydd sydd ganddi eleni yn goleuo’r ardd. Mae pobl yn dod o bell i weld yr arddangosfa. Fel arfer mae’n dipyn o sioe a’r cwbl tuag at achos da.”
Dywedodd Heledd "Mae rhai yn chwerthin ar fy mhen a dweud fy mod i ddim yn gall, ac mae’r gŵr yn dweud bob tro fod hi’n llawer rhy gynnar i osod y goleuadau ac yn trio perswadio fi i beidio.”
"Bob blwyddyn mae ein casgliad wedi tyfu a thyfu. Mae pob ystafell yn cael ei addurno gan gynnwys y tŷ bach!"
Y Frenhines Fictoria wnaeth boblogeiddio'r goeden Nadolig ym Mhrydain wedi i'w gŵr, Albert, ddod â'r traddodiad o'r Almaen; traddodiad oedd yn seiliedig ar arferion Paganaidd yn wreiddiol.
Yn ôl traddodiad dywedir fod angen tynnu'r addurniadau Nadolig erbyn Gŵyl Ystwyll, sef 6 o Ionawr.
Mabwysiadodd yr Eglwys yn y gorllewin y 6ed o Ionawr fel y dyddiad daeth y Doethion i weld y baban Iesu a diwedd gŵyl y Nadolig.
