Yn y Deyrnas Unedig, rydyn ni'n defnyddio 150 litr o ddŵr yr un ar gyfartaledd bob dydd. Mae gennym lawiad uchel yng Nghymru, ac yn aml nid ydyn ni'n meddwl am faint o ddŵr rydyn ni'n ei ddefnyddio am fod cyflenwad toreithiog o ddŵr glaw gyda ni.
Mae Dŵr Cymru yn cyflenwi 825 miliwn litr o ddŵr y dydd i'n gwlad a hynny drwy rwydwaith o bibellau sy’n 26,500km o hyd!
Mae llawer o waith yn mynd i gynhyrchu'r dŵr sy'n dod allan o'r tap. Rydyn ni'n defnyddio ynni trydan i symud y dŵr o un man i'r llall, trwy bibellau i gartrefi a busnesau neu o amgylch y gweithfeydd trin eu hunain. Trwy fod yn ofalus gyda'r dŵr rydyn ni'n ei ddefnyddio, rydyn ni'n arbed dŵr ond yn arbed ynni hefyd!
Awgrymiadau a ffeithiau cadwraeth dŵr bob dydd
Cofiwch: does dim dŵr newydd yn y byd. Rydyn ni’n defnyddio'r un dŵr ag a ddefnyddiodd y deinosoriaid! Y tro nesaf y byddwch yn agor y tap, defnyddiwch gymaint o ddŵr ag sydd ei angen arnoch ond peidiwch â'i wastraffu!
RHAID Gadael Cartref
Yn y 1950au, roedd cyngor dinas Lerpwl yn poeni na fyddai digon o ddŵr ar gael ar gyfer pobl Lerpwl. Felly, aethon nhw at y llywodraeth yn Llundain i drafod hyn a phenderfynodd y llywodraeth mai'r peth gorau i'w wneud oedd cael cronfa ddŵr newydd yng Nghymru er mwyn cyflenwi gofynion dinas Lerpwl.
Y ffordd orau o wneud hyn, yn eu barn nhw, oedd boddi cwm yng ngogledd Cymru - Cwm Tryweryn, ger Y Bala - er bod pobl yn byw yno!
Felly, ym mis Awst 1957, penderfynodd y llywodraeth foddi Cwm Tryweryn.
ROEDD RHAID… doedd dim dewis.
Yn 2005, fe wnaeth Cyngor Lerpwl ymddiheurio'n swyddogol i drigolion yr ardal ac i Gymru am foddi CwmTrwyeryn.
Llety tanfor
Dychmygwch orwedd yn gyfforddus yn eich gwely yn y bore … ac edrych allan drwy'r ffenest … a gweld miloedd o bysgod bach a mawr o bob lliw a llun yn nofio tu allan!
Wel, dyna'r profiad byddwch chi'n ei gael os ewch chi i aros yn y gwesty o dan y môr yn Key Largo, Florida, Unol Daleithiau America. Ydy, mae'r gwesty o dan y môr a rhaid sgwba-ddeifio am 6 metr a hanner, er mwyn ei gyrraedd!
I fynd i mewn i'r llety, rhaid defnyddio drws arbennig yng ngwaelod y llety. Yna, byddwch chi'n cyrraedd yr ystafell wlyb. Dyma ble byddwch chi'n gadael y siwtiau gwlyb ac yn cael cawod gynnes cyn i chi fynd i mewn i'r llety ei hun.
Hen orsaf wyddonol oedd y llety. Roedd gwyddonwyr yn ei defnyddio er mwyn dysgu am fywyd y môr.
Nid labordy sydd yno nawr. Heddiw, mae'r llety'n cynnwys tair prif ystafell - ystafell fawr, braf lle gallwch chi ymlacio a bwyta, yn ogystal â dwy ystafell wely gyfforddus.
Y prif reswm dros fynd i'r gwesty yma, wrth gwrs, yw cael profiad o aros o dan y dŵr a mwynhau'r golygfeydd anhygoel y tu allan i'r ffenestri mawr, crwn sydd ym mhob ystafell. Ac os byddwch chi eisiau cysylltu â'r byd mawr uwch eich pen, mae ffôn ar eich cyfer.
Bydd digon o fwyd blasus yn aros amdanoch chi yn yr oergell, yn ogystal â microdon i chi ei goginio. Yn ogystal mae'n bosib trefnu bod "mer-chef" yn sgwba-ddeifio i'r gwesty i baratoi pryd arbennig o fwyd blasus ar eich cyfer.
Felly, os ydych chi eisiau gwyliau ymlaciol, hamddenol, gwahanol, beth amdani?
Golwg y Dyffryn
Llangyndeyrn
Caerfyrddin
SA17 5BN
13/08/2013
Annwyl Gyn Bentrefwyr Llangyndeyrn,
Pleser yw ysgrifennu’r llythyr hwn i ddiolch i chi am eich ymdrechion diflino yn y 1960au i achub Cwm Gwendraeth fach o grafangau corfforaeth Abertawe. Mae fy nheulu wedi bod yn rhan o’r gymuned hon ers dros hanner canrif. Cymuned glos a chyfeillgar.
Bu’r newyddion yn annisgwyl i drigolion y cwm a chynllun yn yr arfaeth i foddi’r dyffryn lle'r oedd cartrefi fy nghyndeidiau. Ni ellir meddwl am yr ardal hon heb eu ffermydd ac argae 60 troedfedd o uchder ar gyrion pentref Llangyndeyrn. Rhaid canmol hefyd gwaith y Pwyllgor Amddiffyn a ymatebodd yn ddyfal i frwydro i achub y cwm. Roedd uno trigolion i brotestio a gorymdeithio yn her ynddo’i hun a’ch cariad at gymdogaeth wedi eich symbylu. Chwaraeodd pawb eu rhan i amddiffyn y pentref o Mr Smith yn canu cloch yr eglwys i rybuddio’r pentrefwyr, i’r ffermwyr a’u peiriannau amaethyddol oedd yn creu gwarchodfeydd.
Wedi pum mlynedd o frwydro ac ymgyrchu daeth Awst 1963 a chyfle i ymlawenhau bod Mr Lillycrap wedi ildio ei ymdrechion oherwydd eich brwdfrydedd chi i achub y cwm. Hanner can mlynedd yn ddiweddarach rwy’n parhau i ddathlu eich llwyddiant wrth i mi edrych trwy ffenestr y gegin a rhyfeddu ar ogoniant y Cwm o fy nghwmpas.
Diolch o waelod calon i chi am frwydro yn y gorffennol er mwyn achub ein presennol ni.
Yn ddiffuant,
Cynan Jones
Agoriad Swyddogol - Twnnel y Sianel
Dydd Gwener 6 Mai 1994
Mae cannoedd o bobl yn teithio o Brydain i Ffrainc bob dydd. Mae rhai pobl yn hedfan, rhai yn mynd mewn car, mewn bws neu mewn lori neu mae rhai'n mynd ar gefn beic. Rhaid i'r bobl groesi'r Sianel rhwng Prydain a Ffrainc dros ddŵr. Rhaid mynd dros y dŵr mewn awyren, gwch neu ar fferi.
Heddiw fe fydd modd croesi’r sianel drwy dwnnel. Caiff ‘Twnnel y Sianel’ ei agor yn swyddogol gan y Frenhines ac Arlywydd Ffrainc, Francois Mitterrand mewn seremonïau ym Mhrydain a Ffrainc.
Mae’r Sianel yn gwahanu De Lloegr a Gogledd Ffrainc. Mae hi tua 560 km o hyd tua 34 km o led rhwng Dover a Calais sef y darn culaf. Mae hi'n llawer mwy llydan mewn rhannau eraill, wrth gwrs.
Er bod llawer o bobl yn sôn am 'Y twnnel' o dan y Sianel, mae tri thwnnel mewn gwirionedd:
Mae'r twneli'n hir ac yn ddwfn. Maen nhw'n cysylltu Coquelles, ger Calais yn Ffrainc, a Folkestone yn Lloegr, pellter o tua 51 km. Maen nhw'n rhedeg o dan y dŵr am tua 37.7 km. Dyma'r twneli hiraf yn y byd sy'n mynd o dan y môr ac maen nhw tua 50 metr o dan wely'r môr. Cost derfynol y prosiect yw £9 biliwn.
Edrychwn ymlaen at deithio i ymweld â’n cymdogion yn Ewrop gan groesawu hwythau i’n glannau.
