Trychfilod!

Pryfed cop, sgorpionau a Chymro o Lanelli!

Ers pan oedd yn ifanc iawn roedd gan Cameron Reardon diddordeb mawr mewn creaduriaid bach!

Dechreuodd y Cymro o Lanelli werthu trychfilod o gartref ei rieni pan oedd yn ifancach. Bysai’n prynu trychfilod, eu bridio ac yna yn eu gwerthu i bobl oedd eu heisiau nhw fel anifeiliaid anwes (oes, mae rhai pobl yn cadw trychfilod fel anifeiliaid anwes!)

Dechreuodd werthu’r trychfilod ar wefannau cymdeithasol. Mae’r busnes wedi mynd o nerth i nerth a bellach mae ganddo wefan (www.bugboxuk.co.uk) lle gellir gweld popeth sydd ganddo ar werth mewn un lle ac mae e’n anfon y trychfilod i bob cwr o Brydain ac Ewrop.

Mae Bugbox Uk yn gwerthu bob math o greaduriaid bach o bry cop i falwod, o sgorpionau i nadroedd miltroed. Gallwch hefyd weld y creaduriaid mewn partïon neu weithdai addysgiadol gan eu bod nhw’n teithio i ddangos y trychfilod i bobl a phlant. Maen nhw bellach hefyd yn ailgartrefu ymlusgiaid, amffibiaid a chreaduriaid egsotig.

Cartref i’r trychfilod yn Sir Benfro.

Ydych chi erioed wedi bod ar fferm neu mewn sw o’r blaen? Do? Beth welsoch chi yno? Mae’n siŵr eich bod wedi gweld dafad neu ddau ar fferm ac efallai lew neu deigr mewn sw! Ond, ydych chi erioed wedi ymweld â rhywle sydd ond yn dangos yr anifeiliaid lleiaf – trychfilod?!

Lleolir atyniad poblogaidd ‘Dr. Beynon’s Bug Farm’ yn Sir Benfro. A dyma yn union y gellir gweld yn fan hyn – trychfilod! Os fyddwch chi’n ymweld rhyw ddydd mae amrywiaeth o weithgareddau ac arddangosfeydd diddorol i’w gweld fel:

• Sw Trychfilod Trofannol – cyfle i weld infertebratau o bob cwr o’r byd!
• Amgueddfa Trychfilod – fan hyn fe gewch ddysgu ffeithiau rhyfeddol am bob math o greaduriaid bach.
• Gwybodaeth am sut i edrych ar ôl trychfilod a pham eu bod nhw mor bwysig.

… ac mae modd cyffwrdd a rhai o’r trychfilod!

Ond, y peth mwyaf syfrdanol am y lle hwn yw’r caffi!! Na, nid caffi cyffredin sydd yno, ond caffi lle mae modd bwyta trychfilod! Ie, eu bwyta nhw!! Hwn oedd y caffi cyntaf o’i fath ym Mhrydain ac ar y fwydlen mae amrywiaeth o fwydydd fel eu cwcis criciaid, saws arrabiata Sioncyn y Gwair a’u byrgyr enwog (sy’n llawn cynrhon y blawd, criciaid a sioncyn y gwair!)

Infertebratau – Invertebrates
Criciaid – Crickets
Sioncyn y Gwair – Grasshopper
Cynrhon y Blawd - Mealworms

Gwenyn Gruffydd

Mae gwenyn yn beillwyr pwysig iawn ar gyfer blodau, ffrwythau a llysiau. Mae hyn yn golygu eu bod nhw yn helpu planhigion arall i dyfu. Pan ydych chi’n gweld gwenyn, beth ydych chi’n gwneud? Tra byddai rhai yn rhedeg i ffwrdd, nid dyma fyddai Gruffydd ac Angharad yn gwneud!

Ers pan oedd yn ifanc roedd gan Gruffydd ddiddordeb mewn gwenyn. Cafodd y busnes ei sefydlu yn 2010 pan benderfynodd e ddilyn ei freuddwyd o gadw gwenyn.

Dechreuodd y busnes gydag un cwch gwenyn (dyma le mae’r gwenyn yn byw) yng ngardd mam a thad Gruffydd. Erbyn nawr mae Angharad, ei wraig, yn cymryd rhan flaenllaw yn y busnes hefyd ac mae gennynt dros 100 o gychod o gwmpas Sir Gaerfyrddin, ac erbyn hyn yn gofalu am dros 5 miliwn o wenyn!! Maen nhw bellach yn gwerthu’r mêl a gynhyrchwyd gan y gwenyn.

Gan fod gwenyn yn bwysig iawn gan eu bod nhw yn peillio cnydau ar draws y byd mae Gruffydd ac Angharad yn angerddol dros wneud gwaith i helpu i gynyddu nifer o wenyn ac maen nhw’n gwneud hyn drwy gynnig y cyfle i bobl i:

• fabwysiadu cwch gwenyn
• gael profiad o fod yn wenynwr
• gael hyfforddiant i fod yn wenwynwr

Yn wir, mae cwmni Gwenyn Gruffydd yn gweithio’n galed er mwyn edrych ar ôl y gwenyn ac er mwyn ychwanegu blas i’n bwyd ni (mae eu mêl nhw’n flasus tu hwnt!)

Morgrug

Ydych chi erioed wedi bod yn cael picnic ar ddiwrnod braf o haf ac wedi edrych i lawr ar eich brechdan ond yn gweld morgrugyn? Maen nhw’n gallu bod yn greaduriaid rhwystredig iawn, ond maen nhw yn drychfilod pwysig a chlyfar iawn!

Mae morgrug yn byw mewn cytrefi neu grwpiau mawr. Tra bo rhai cytrefi yn cynnwys degau o forgrug ac eraill yn cynnwys miliynau, ar gyfartaledd mae rhwng 100,000 a 500,000 o forgrug yn byw gyda’i gilydd.

Mae tri math o forgrug yn byw mewn cytrefi:

• Y frenhines – Mae gan hon adenydd ac yn gallu hedfan. Pan fydd y frenhines wedi tyfu i fod yn oedolyn mae hi’n treulio gweddill ei hoes yn dodwy wyau. Hi yw’r unig forgrugyn sy’n gallu dodwy’r wyau. Mewn rhan cytrefi dim ond un frenhines sydd i’w chael, ond mae eraill cyn cynnwys llawer o freninesau.
• Gweithwyr benywaidd – Mae’r mwyafrif o forgrug mewn cytref yn weithwyr benywaidd. Mae rhain yn adeiladu ac yn atgyweirio’r nyth, yn chwilio am fwyd, yn gofalu am y larfau ac yn cadw’r nyth yn lân – maen nhw’n weithwyr caled iawn!
• Morgrug gwrywaidd – Mae gan rhain adenydd hefyd (yn debyg i’r frenhines). Nid yw rhain yn gweithio o amgylch y nyth ond mae nhw’n paru gyda’r frenhines. Wedi i hyn ddigwydd dydyn nhw ddim yn byw yn hir iawn.

Mae rhai cytrefi yn goroesi am gannoedd o flynyddoedd!